I. CĂN CỨ PHÁP LÝ
1. Căn cứ pháp lý Căn cứ chủ trương, định hướng dừng công nghệ di động 2G, phổ cập điện thoại thông minh tại các văn bản:
- Quyết định 749/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, tầm nhìn 2030 đặt mục tiêu phổ cập dịch vụ dịch vụ mạng di động 4G/5G và phổ cập điện thoại di động thông minh tại Việt Nam;
- Quyết định số 36/QĐ-TTg ngày 11/01/2024 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông thời kỳ 2021- 2023, tầm nhìn năm 2050 đưa ra định hướng về phát triển hạ tầng viễn thông trong đó yêu cầu thực hiện lộ trình dừng công nghệ di động cũ (2G/3G) và Thúc đẩy việc triển khai chương trình “Mỗi người dân một máy điện thoại thông minh” là nội dung của phương án phát triển Băng rộng di động đến người sử dụng.
- Thông tư số 43/2020/TT-BTTTT ngày 31/12/2020 về ban hành “quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thiết bị đầu cuối thông tin di động mặt đất - phần truy nhập vô tuyến”; Thông tư số 20/2023/TT-BTTTT ngày 29/12/2023 ban hành “quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về thiết bị đầu cuối thông tin di động mặt đất - phần truy nhập vô tuyến”.
- Thông tư số 03/2024/TT-BTTTT ngày 30/4/2024 về quy hoạch băng tần 1800 MHz; Thông tư số 04/2024/TT-BTTTT ngày 10/5/2024 về quy hoạch băng tần 900 MHz cho hệ thống thông tin di động mặt đất công cộng IMT của Việt Nam. Thông tư 03/2024/TT-BTTTT có hiệu lực kể từ ngày 14/6/2024, Thông tư 04/2024/TT-BTTTT có hiệu lực kể từ ngày 24/6/2024.
II. KHÁI NIỆM, MỤC ĐÍCH, LỢI ÍCH, ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC TẮT SÓNG 2G
1. Khái niệm
Điện thoại 2G (thiết bị 2G) là loại điện thoại sử dụng mạng 2G (mạng di động thế hệ thứ hai): đáp ứng Gọi điện, Nhắn tin, Dịch vụ dữ liệu cơ bản (2G hỗ trợ truy cập internet tốc độ thấp, đủ để sử dụng các dịch vụ WAP (Wireless Application Protocol) như email, tin tức và dự báo thời tiết), gắn với hình ảnh chiếc điện thoại “cục gạch” phổ biến trong thập niên 90s. Thiết bị 2G ở đây là các loại máy không hỗ trợ 3G/4G/5G hay còn gọi là máy điện thoại cơ bản (máy feature phone).
2. Mục đích: Thúc đẩy 100% người dân sử dụng điện thoại thông minh nhằm tiếp cận các dịch vụ số đa dạng.
3. Lợi ích
- Giúp Chính phủ giải phóng băng tần dành cho công nghệ cũ chuyển sang dùng công nghệ mới, mang lại hiệu quả cao hơn; đồng thời, thúc đẩy xã hội số, kinh tế số và Chính phủ số.
- Giúp người dân được chuyển sang sử dụng các dịch vụ băng rộng 4G, 5G chất lượng cao hơn; cung cấp các dịch vụ tốt hơn, trong đó có nhiều dịch vụ tiện ích như: hành chính công trực tuyến, thanh toán không dùng tiền mặt, tiếp cận thông tin qua các ứng dụng khi truy cập internet; Đồng thời, góp phần hoàn thành mục tiêu “Mỗi người dân một máy điện thoại thông minh”, phổ cập điện thoại thông minh đến tất cả người dân Việt Nam.
- Giúp doanh nghiệp loại bỏ công nghệ cũ ra khỏi mạng lưới, giảm bớt chi phí khai thác và cũng góp phần phát triển công nghệ xanh.
4. Ảnh hưởng của việc tắt sóng 2G
Việc tắt sóng 2G sẽ ảnh hưởng tới các thuê bao đang sử dụng thiết bị, điện thoại 2G của tất cả các nhà mạng. Khi sóng 2G bị tắt, các thuê bao đang sử dụng điện thoại 2G sẽ bị ngưng kết nối, không liên lạc được. Một cách dễ hiểu hơn, khi tắt sóng 2G, điện thoại “cục gạch” sẽ bị khai tử, người dùng bắt buộc phải chuyển sang sử dụng điện thoại thông minh với mạng 4G/5G.
III. NỘI DUNG CHÍNH VỀ LỘ TRÌNH DỪNG CÔNG NGHỆ 2G
Thực hiện theo 2 giai đoạn, cụ thể:
+ Kể từ ngày 16/9/2024, không cung cấp dịch vụ cho thiết bị đầu cuối thuê bao chỉ hỗ trợ tiêu chuẩn GSM. (Trừ trường hợp cung cấp dịch vụ cho thiết bị đầu cuối thuê bao kết nối vào mạng GSM cho mục đích truyền, nhận dữ liệu giữa thiết bị với thiết bị (M2M) hoặc cung cấp dịch vụ tại khu vực quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa, nhà giàn DK)
+ Hệ thống thông tin di động GSM (2G) được tiếp tục sử đến hết ngày 15/9/2026 (trừ trường hợp cung cấp dịch vụ tại khu vực quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa, nhà giàn DK).
IV. GIẢI PHÁP NÀO ĐỂ TRIỂN KHAI DỪNG CÔNG NGHỆ 2G VÀ THÚC ĐẨY CHUYỂN ĐỔI ĐIỆN THOẠI THÔNG MINH
a) Doanh nghiệp hỗ trợ thuê bao chuyển đổi sang sử dụng máy điện thoại công nghệ cao hơn: thực hiện chương trình hỗ trợ kinh phí mua máy smart phone 4G hoặc điện thoại feature phone 4G và ban hành các gói cước hỗ trợ thuê bao chuyển đổi, thực hiện đến 16/9/2024.
b) Các doanh nghiệp thực hiện ngăn chặn nhập mạng các máy điện thoại 2G không chứng nhận hợp quy.
c) Doanh nghiệp phát triển các trạm thu phát sóng di động đảm bảo vùng phủ mạng 4G thay thế mạng 2G khi dừng hệ thống 2G và hoàn thành trước tháng 9/2026.
d) Bộ Thông tin và Truyền thông, Sở Thông tin và Truyền thông, doanh nghiệp viễn thông di động thực hiện truyền thông tới từng đối tượng người sử dụng trên các phương tiện truyền thông phù hợp để nắm bắt chủ trương và chủ động chuyển đổi sang sử dụng máy điện thoại công nghệ 4G trở lên./.
V. NHỮNG LƯU Ý.
Hiện nay hầu hết các dòng điện thoại thông minh của các hãng lớn đều hỗ trợ công nghệ 4G trở lên. Tuy nhiên thực tế trên thị trường có kinh doanh dòng điện thoại cơ bản dạng bấm phím cổ điển 2G hoặc 4G (chỉ dùng nghe, gọi, nhắn tin). Để biết điện thoại "cục gạch" 2G mình đang sử dụng đã được chứng nhận hợp quy do Bộ Thông tin và Truyền thông (Cục Viễn thông) công bố hay chưa, người dùng có thể vào trang web: https://tqc.gov.vn/2g-only để kiểm tra.
Để không mua nhầm máy chỉ nghe gọi được trên mạng 2G và phải thay máy khi nhà mạng tắt sóng 2G người dân cần lưu ý những điểm sau: Chỉ mua điện thoại tại các cửa hàng của nhà mạng, hãng bán lẻ lớn, có uy tín (do các nhà mạng, hãng bán lẻ chịu sự kiểm soát và cam kết với các cơ quan quản lý nhà nước; được kiểm tra giám sát thường xuyên), đồng thời mua hàng có hóa đơn, phiếu bảo hành đảm bảo máy được hỗ trợ 4G (lưu ý khi 100% người dân sử dụng smartphone, dịch vụ dữ liệu được sử dụng nhiều sẽ thúc đẩy những dịch vụ số phong phú hơn).
Mua điện thoại 4G theo chương trình hỗ trợ của nhà nước và nhà mạng: Nhà nước sẽ có Chương trình hỗ trợ trang bị điện thoại thông minh cho hộ nghèo, cận nghèo (theo quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông) bằng kinh phí từ Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam.
Hiện nay, một số doanh nghiệp viễn thông di động trên địa bàn tỉnh Sơn La đang triển khai nhiều chương trình ưu đãi dành cho khách hàng sử dụng điện thoại 2G chuyển đổi sang điện thoại 4G, người dân có thể liên hệ Tổng đài hỗ trợ khách hàng hoặc đến các cửa hàng giao dịch gần nhất của doanh nghiệp để được tư vấn, hỗ trợ.